Bây giờ đã là tháng 10.
Đúng - chỉ còn 02 tháng nữa thôi, là chúng ta kết thúc một năm 2019. Vậy trong năm 2019 - nền văn hoá “Streetwear nước nhà” phát triển như thế nào khi đã cận kề 2020.
À, nói tới nước nhà, thì vấn đề theo chủ nghĩa cá nhân sẽ được nêu rõ trong đây. Vấn đề này không phải chỉ diễn ra ở nước mình, mà nó là bộ mặt chung của nền công nghiệp thời trang hiện đại. Giống như sự bão hoà của “thời trang đường phố” - năm 2019 vừa rồi, streetwear của nước ta có điều gì đặc sắc?. Như những năm trước, các local brands chúng ta vẫn release đồ liên tục - thể hiện sự ổn định dần dần. Nhưng chấm phá, khiến mà chúng ta thốt lên rằng “Sự kiện của năm”, tốn nước bọt, tốn đề tài tranh luận. Thì chắc là không. Có quanh - vẫn chỉ là đề tài “U như kỹ” , nào là brands này ăn cắp brands này, brands kia giống artwork artitst Pinterest nào đó. Rồi mọi người cũng quên. Câu chuyện cũng như năm nào và năm nào. Người ta có chửi, có tăng nhận thức lên thì chúng ta vẫn xếp hàng đi mua. Không khác gì 2018, 2017 mấy.
Từ cái giếng ao làng, Bi đứng từ giếng nhìn ra cổng trời thế giới. Một điều hài hước rằng - Streetwear là đường phố, Streetfashion/streetstyle là thời trang đường phố, là những gì chúng ta mặc ra ngoài đường. Nhưng các luxury brand, highend brand mới đang là chủ lực của mảng thời trang này (Và tất nhiên, đường phố chỉ là nơi nguồn cảm hứng của họ). Hỏi 1 đứa trẻ - nhắc tới streetwear thì chúng sẽ nghĩ gì? Tất nhiên, chúng sẽ đọc vanh vách nào là Givenchy, nào là Gucci, nào là Balenciaga, nào là Vetements. Tất cả đều là những hãng thời trang đắt tiền - mà đắt tiền, thì có mang tính đường phố không. Có, nhưng không còn như xưa. Có chăng chỉ còn Supreme vẫn được nhiều người nhắc tới, còn Stussy, HUF, Obey, Undefeated, WTAPS, PATTA thì có lẽ chỉ có những người yêu thích thương hiệu, mới biết tới mất.
Vậy - Streetwear đã bị lạm dụng chăng?
Có phần đúng và có phần sai.
Đúng là gì? Ý nghĩa của từ đường phố này đã bị mất bản chất riêng của nó trong 1 thị trường đại chúng và những người nổi tiếng trên mạng xã hội (Facebook, Instagram). Cụm từ “Streetwear” mang tính chất đường phố, công bằng và tự do - giờ lại là thứ công cụ “kiếm tiền” cho hàng chục brands khi mà nhiều khi - tiền các brands bỏ ra truyền thông còn cao hơn chi phí họ bỏ ra để sản xuất. Đó là do sự thay đổi về tập tính mua hàng của người tiêu dùng và khái niệm của thị trường đối với từ “Streetwear”.
Có thể là lúc đầu - những người đầu tiên, sẽ mua những món đồ vì thương hiệu mà họ thích, họ tìm hiểu. Đó là nền tảng của “Streetwear community” - những câu chuyện thương hiệu hấp dẫn cả một cơ số người. Cái tự do, cái cách mà họ truyền tải thông điệp - khiến nhiều người thích và thuyết phục khách hàng đến với sản phẩm. Và bây giờ thì sao, tôi mua nó vì người khác cũng mua nó. Thế thì đó là sự “xuống cấp” về style chúng ta đang mặc nếu theo chủ nghĩa mua hàng này.
“Chúng tôi không muốn mặc như thể chúng tôi có nhiều tiền trong tay. Thứ thời trang chúng tôi muốn, đó là 1 sự thông minh, mới mẻ. Thông minh trong cách phối đồ, thông minh trong cách lựa chọn màu sắc và cách chúng tôi phối chúng vào nhau”.
Và các brands khởi đầu cũng vậy - họ cũng muốn có sự thông minh, sự sáng tạo trong từng sản phẩm của họ. Đó là điểm khác biệt - đến thiết kế. Và giờ thì.. ai cũng như ai.
Streetwear vốn dĩ miêu tả những gì con người mặc lên trên đường phố, có nghĩa là sẽ rất nhiều dạng người khác nhau - đến từ các nền văn hoá khác nhau. Từ Workwear- được miêu tả bằng các bộ quần áo bảo hộ lao động Carhartt cùng đôi boot Dc Martens, đến Skateboarding - những chiếc quần trouser, basic tee và thắt lưng bản nhỏ cùng đôi giày Vans hay Nike. Sự khác biệt, đa dạng làm cho 1 nền thời trang đường phố đặc sắc và không phân biệt. Cũng chính vì lí do muốn khác biệt và tôn lên tiếng nói của mình mà những người trẻ thích mặc “Streetwear” trong 1 đô thị tràn ngập sự cứng nhắc và lặp đi lặp lại. Tôi tự do, tôi khác người và tôi không muốn giống 1 ông công sở sáng 8h đi tối 8h về. Một kiểu mẫu cho “No rules in Street” - “không có 1 luật lệ nào trên đường phố” (Ít nhất được tính cho người nào thích streetwear và streetculture).
Trước cơn bão 2016-2017, những người chơi thường mua chỉ vì đơn giản là họ thích, họ đắm chìm trong những thứ bản sắc riêng biệt, có văn hoá và không sao chép bất kì 1 ai. Streetwear từng được coi là 1 thứ văn hoá phổ biến hơn 1 là dạng thời trang trước khi trở nên bùng phát.
Còn bây giờ - cao cấp là streetwear và streetwear là cao cấp? Ranh giới này đã bị xoá nhoà tại thời điểm hiện tại. Đó không phải là một điều xấu. Điều mừng là streetwear đã được chấp nhận bởi nhiều người, nhiều giai cấp khác nhau và tiếp tục phát triển trên con đường của nó. Nhưng với mình - nó đã trở thành :Trò chơi: của những kẻ nhà giàu, những gã CEO lắm tiền khi sử dụng “Streetwear” và bán một thứ đồ thật ngớ ngẩn với BIglogo trên đó với giá hơn $400.
Thị trường thật khó hiểu mà.
Giờ đây - media và mạng xã hội đã trở thành công cụ tiếp cận khách hàng một cách nhanh chóng. Không cần giải thích, không cần ý nghĩa - việc lạm dùng quần áo với logo đã khiến thời trang trở nên nhanh, nhanh hơn rất nhiều. Nhanh đến mức chúng ta không thể nhớ được chúng ta đã mua những gì và season nào. Chúng ta không còn nhận thức được “Streetwear” đến từ đâu nữa, chúng ta đã quên nó là 1 văn hoá hay bây giờ chỉ là 1 cụm từ vô hồn.
Có nói đi, cũng phải nói lại.
Streetwear Theo 1 cách nào đó đã giúp thế giới này gắn kết hơn, cận kề hơn và đưa những người sáng tạo trẻ, nắm bắt lấy cơ hội của họ để trở thành người nổi tiếng. Sự phân biệt da màu gần như bị “banned” trong streetwear khi sự xuất hiện của người Á, người Phi trong các runway của người da trắng ngày càng nhiều hơn. Những con người ít tiếng nói hơn, những vấn nạn xã hội hiện tại đã được thời trang đường phố đưa lên tiếng nói mạnh mẽ hơn.
Và ai cũng hiểu rằng, Chìa khoá để thành công trong 1 nền văn hoá, đó là bản sắc nội tại của nó. Streetwear được yêu thích vì tính tự do và không rào cản đó, nếu mất đi điều đó - chúng ta sẽ mất đi nền văn hoá đường phố độc đáo - thứ mà những người đi trước đã đấu tranh hơn 3 thập kỉ để được công nhận.
