Làm sao để hướng đến trạng thái dung hoà của cầu toàn?
Những người cầu toàn thường được biết đến với những mô tả tiêu cực như: cố gắng trở nên hoàn hảo, đặt yêu cầu thiếu thực tế, phản ứng thái quá với lỗi sai và lời phê bình.
Tuy nhiên, cũng như các tính cách khác, tính cầu toàn nên được nhìn nhận trên một phổ (spectrum) chứ không chỉ hai đầu trái ngược. Tìm kiếm điểm dung hòa là cách tốt nhất để tận dụng ưu điểm của việc luôn hướng đến tiêu chuẩn cao, đồng thời giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của nó lên sức khỏe tinh thần và các mối quan hệ của bạn.
1. Cầu toàn có thể tự nhiên sinh ra nhưng sẽ không tự nhiên mất đi
Theo nghiên cứu, cầu toàn có thể do di truyền hoặc quá trình nuôi dưỡng, hoặc cả hai, nhưng nó sẽ không tự nhiên mất đi khi bạn lớn lên. Ngược lại, mức độ cầu toàn sẽ tỉ lệ thuận với độ tuổi của bạn.
Tuy nhiên, bạn có thể dịch chuyển tính cầu toàn của mình sang hướng lành mạnh hơn, được gọi là chủ nghĩa hoàn hảo mang tính thích nghi (adaptive perfectionism). Bạn vẫn giữ tiêu chuẩn cao cho mình, điều kiện tiên quyết là chúng luôn theo sát điểm mạnh và điểm yếu của bạn, không đòi hỏi những gì quá sức. Nhờ vậy bạn thường hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn và đạt được thành công.
Tính cầu toàn bắt đầu “độc hại" khi bạn chăm chăm theo đuổi một tiêu chuẩn không cách nào với tới; hoặc quá quan tâm về kết quả “hoàn hảo" đến mức không có gì là “đủ tốt”. Nó chỉ mang lại cho bạn những cảm xúc tiêu cực như sợ hãi, trì hoãn, thiếu tự tin và tự chủ, lo âu và trầm cảm. Đây được gọi là chủ nghĩa hoàn hảo thiếu thích nghi (maladaptive perfectionism).
2. Hướng đến một trạng thái dung hoà của cầu toàn
Đó là khi bạn có thể cân bằng giữa việc đảm bảo hiệu suất cao, nhưng không ép mình quá sức. Đặc điểm của trạng thái dung hoà này đó là:
▸ Bạn biết cách đối mặt với cảm giác không thoải mái như sợ hãi, thiếu chắc chắn. Nhờ đó, bạn vượt qua sự trì hoãn và đón nhận phê bình phù hợp.
▸ Tận hưởng quá trình thay vì chỉ tập trung vào kết quả.
▸ Đặt mục tiêu cao nhưng vẫn thực tế cho bản thân, đồng thời biết cách điều chỉnh khi cần thiết.
▸ Thừa nhận rằng mình không thể ôm đồm toàn bộ và uỷ quyền cho người khác khi cần thiết.
▸ Xác định được giá trị của bản thân, nhanh chóng hồi phục sau những trở ngại hoặc sai lầm nhỏ.
Đôi khi cụm từ “hoàn hảo" khiến một số người tự hào với tính cách này của mình mà bỏ qua sự thật rằng họ đang dần kiệt sức và đánh mất niềm vui trong cuộc sống. Chỉ khi tính cầu toàn giúp bạn đạt được những thành công trong tâm thế thoải mái, đó mới là lúc bạn có thể thật sự tự hào.
adaptive perfectionism 在 Lo's Psychology 心理學科普平台- 《你是完美主義者嗎 ... 的推薦與評價
Adaptive perfectionist 具備以下特徵：對自己的工作有高及準確的要求，有非常細緻的生活及工作規律，這些特點對個人成長十分重要亦是某類型工作所必需具 ... ... <看更多>